Tử cung là gì? Tử cung thay đổi thế nào khi mang thai?
Là một phần quan trọng trong hệ thống cơ quan sinh sản của nữ giới nhưng nhiều người vẫn chưa biết tử cung là gì, hình dạng ra sao, vai trò của tử cung trong từng giai đoạn. Hãy cùng dược sĩ Smart Pharma tìm hiểu về vấn đề này trong bài viết dưới đây.
Tìm hiểu về tử cung là gì?
Tử cung hay còn gọi là dạ con, là một cơ quan quan trọng trong hệ sinh sản của nữ giới, có hình dạng giống như quả lê lộn ngược. Tử cung có độ dài khoảng 6-8cm, dày khoảng 2-3cm và rộng khoảng 4-5cm.
Vị trí tử cung trong cơ thể phụ nữ có thể thay đổi nhất là khi mang thai nhưng thông thường nằm ở giữa xương chậu, phía trước trực tràng, sau bàng quang. Tử cung được nối với âm đạo bởi phần cổ tử cung.
Tùy cấu tạo cơ thể của từng chị em mà tử cung có tư thế ngả trước hoặc ngả sau. Vị trí này cũng có thể thay đổi nếu phụ nữ mang thai và sinh nở.
Cấu tạo của tử cung
Tử cung được cấu tạo gồm 4 bộ phận, mỗi bộ phận có chức năng khác nhau, cụ thể như sau:
Đáy tử cung
Là phần phía trên cùng của tử cung, có hình cong và khá rộng. Phần đáy tử cung có sừng ở hai bên, đây là nơi vòi trứng gắn vào thông với tử cung.
Thân tử cung
Đây là phần chính của tử cung, cấu tạo gồm 3 lớp cơ gồm: Cơ dọc, cơ vòng và cơ đan chéo. Mỗi lớp cơ có vai trò khác nhau, phần cơ đan chéo có chức năng co bóp và cầm máu sau khi nhau thai bong ra trong quá trình phụ nữ sinh con.
Trong lòng tử cung có một lớp màng nhầy gọi là nội mạc tử cung. Độ dày của lớp nội mạc sẽ thay đổi theo sự biến đổi của nội tiết tố trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt.
Bình thường trứng gặp được tinh trùng và thụ tinh sẽ bám vào lớp nội mạc trong lòng tử cung và dần phát triển thành phôi thai. Nếu quá trình thụ tinh không diễn ra, lớp nội mạc sẽ bong và được đưa ra ngoài cơ thể gọi là kinh nguyệt.
Eo cổ tử cung
Eo cổ tử cung có cấu trúc khá hẹp bởi nó là phần tiếp nối giữa tử cung và cổ tử cung.
Cổ tử cung
Đây là nơi thấp nhất của tử cung và kết nối với âm đạo. Trong lòng cổ tử cung chứa lớp dịch nhầy mịn có chức năng giúp tinh trùng dễ dàng di chuyển sâu trong lòng tử cung để gặp trứng và thụ tinh.
Cổ tử cung có cấu tạo 3 phần gồm: Lỗ trong, lòng ống và lỗ ngoài.
- Lỗ trong: Nằm bên trong của cổ tử cung và dẫn đến tử cung.
- Lòng ống: Có dạng hình trụ, kết nối tử cung với âm đạo.
- Lỗ ngoài: Là phần thấp nhất của cổ tử cung, nối cổ tử cung với âm đạo.
Chức năng của tử cung là gì?
Tử cung có vai trò quan trọng đối nữ giới trong chu kỳ kinh, quan hệ tình dục hoặc mang thai. Cụ thể chức năng gồm:
- Kích hoạt các cơn cực khoái ở nữ giới mỗi khi quan hệ tình dục.
- Nhận và giữ trứng về làm tổ sau khi đã thụ tinh
- Nuôi dưỡng, bao bọc thai nhi trong suốt quá trình ở trong bụng mẹ.
- Hỗ trợ các cơ quan khác trong cơ thể nữ giới như âm đạo, bàng quang, trực tràng,…
Sự thay đổi kích thước tử cung theo từng giai đoạn
Tùy vào thể trạng từng người mà kích thước tử cung cũng khác nhau. Tuy nhiên, giới hạn tử cung bình thường là:
- Kích thước khoảng 1 quả trứng gà ở giai đoạn bé gái.
- Khi đến độ tuổi sinh sản sẽ to hơn như trái lê, dài khoảng 6-8cm, rộng 4-5cm và dày khoảng 2-3cm.
- Ở 3 tháng đầu thai kỳ tử cung có kích thước như quả bưởi và vượt ra ngoài khung chậu (ở tuần thứ 12).
- 3 tháng giữa thai kỳ mẹ bầu có tử cung kích thước như quả đu đủ lớn dần lên để bao bọc nuôi thai nhi. Lúc này vị trí tử cung đã lên giữa ngực và vú của mẹ bầu.
- 3 tháng cuối kích thước tăng lên như quả dưa hấu. Giai đoạn này, đáy tử cung sẽ di chuyển từ vùng mu lên khung xương sườn. Khi mẹ bầu chuyển dạ, thai nhi sẽ bắt đầu xoay và đi xuống thấp hơn tại vùng khung chậu để sẵn sàng cho việc sinh nở.
- Kích thước tử cung sẽ thu nhỏ dần về kích thước ban đầu sau khi phụ nữ sinh con xong, thường là khoảng 6-8 tuần.
Những biến đổi của tử cung khi phụ nữ mang thai
Khi mang thai, tử cung ngoài thay đổi về kích thước như trên còn trải qua một loạt thay đổi khác để giúp quá trình thai nghén, sinh con được an toàn, vẹn tròn. Những biến đổi này bao gồm:
Sự phát triển của hoàng thể
Hoàng thể là cấu trúc nhỏ hình thành khi trứng và tinh trùng thụ tinh, tạo ra lớp màng để bảo vệ quanh phôi thai, đồng thời giải phóng hormone Progesterone rất quan trọng trong thai kỳ. Ngoài ra, hoàng thể cũng hỗ trợ sự phát triển của lớp niêm mạc, thành tử cung.
Hình thành bánh nhau
Trong thai kỳ, tử cung có vai trò phát triển bánh nhau để nuôi dưỡng thai nhi. Bánh nhau còn sản sinh cả hormone Estrogen và Progesterone để thay đổi kích thước, vị trí của chúng.
Phát triển mạch máu
Sau mang thai 1 tháng, các mạch máu nằm trong niêm mạc tử cung sẽ phát triển tạo thành lớp niêm mạc tử cung dày hơn. Từ đó cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cho sự phát triển của thai nhi.
Cổ tử cung mềm hơn
Sau khoảng tuần thứ 4 của thai kỳ trở về sau, cổ tử cung sẽ đổi màu và hình thành nút dịch nhầy giúp giữ tử cung ở đúng chỗ, tránh sự nhiễm trùng từ bên ngoài.
Thay đổi ở các dây chằng
Để thai nhi di chuyển trong lòng tử cung hay cụ thể hơn là để có những cái đạp nhẹ báo hiệu bé vẫn an toàn và đang lớn dần thì có thể khiến dây chằng chịu nhiều áp lực hơn đồng nghĩa với việc mẹ bầu cảm thấy tức ở bụng và vùng háng. Đây là hiện tượng bình thường mẹ bầu không cần quá lo lắng.
Làm sao để tử cung luôn khỏe mạnh?
Tử cung khỏe mạnh là điều bất cứ chị em nào mong muốn, bởi có như vậy việc mang thai sinh con – thiên chức của phụ nữ mới trọn vẹn. Vì vậy, chị em cần quan tâm, chăm sóc đúng cách để bảo vệ tử cung bằng những cách sau:
- Có chế độ ăn uống khoa học, tăng cường các chất dinh dưỡng, bổ sung đầy đủ vitamin cần thiết cho cơ thể.
- Tránh việc mắc bệnh viêm nhiễm phụ khoa bằng cách vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đúng cách nhất là trong thời kỳ hành kinh để ngăn ngừa vi khuẩn sinh sôi và gây bệnh.
- Tăng cường tập thể dục thể thao điều độ giúp lưu thông khí huyết, nâng cao sức khoẻ.
- Tránh stress kéo dài, giữ tâm trạng thoải mái, tích cực.
- Đặc biệt chị em cần định kỳ đi thăm khám phụ khoa 1-2 lần/năm để kịp thời phát hiện bất thường ở tử cung và điều trị dứt điểm.
Hy vọng rằng thông tin trên đã cung cấp đầy đủ những kiến thức giúp chị em hiểu rõ hơn về tử cung – một cơ quan quan trọng trong hệ thống sinh sản của người phụ nữ.
Nếu bạn còn thắc mắc gì về các vấn đề về sức khỏe, hãy gọi ngay đến tổng đài miễn cước 1800.64.68.66 để được Dược sĩ tại Nhà thuốc Smart Pharma hỗ trợ tư vấn.
