Viêm xoang là bệnh lý có tỷ lệ người mắc khá cao ở nước ta. Bệnh không chỉ gây ra các triệu chứng đau nhức, khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt, sức khỏe, công việc mà còn có nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Theo dõi bài viết dưới đây của Smart Pharma để hiểu sâu hơn về nguyên nhân gây nên và triệu chứng các loại viêm xoang thường gặp.
Viêm xoang là gì?
Viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm hoặc viêm mạn tính xảy ra ở các xoang mũi, gây ra những triệu chứng khó chịu như nghẹt mũi, sổ mũi, đau đầu, và thậm chí là sốt. Các xoang mũi là những khoang nhỏ nằm trong các xương mặt, xung quanh mũi và mắt, có chức năng lọc không khí và giúp giảm trọng lượng của hộp sọ. Khi các xoang này bị viêm do vi khuẩn, virus, hoặc yếu tố dị ứng, tình trạng viêm xoang sẽ xảy ra.
Viêm mũi xoang được phân ra làm 4 loại, dựa theo thời gian mắc bệnh, bao gồm:
- Viêm xoang cấp: là hiện tượng viêm xoang có các triệu chứng giống cảm lạnh như: sổ mũi, hắt hơi, nghẹt mũi, chảy mũi, đau nhức vùng mặt… Các triệu chứng này xuất hiện đột ngột và không biến mất sau 10 – 14 ngày, nhưng cũng không diễn ra quá 4 tuần.
- Viêm xoang bán cấp: là viêm xoang có thời gian mắc bệnh kéo dài từ 4 – 8 tuần.
- Viêm xoang mạn tính: là viêm xoang có các triệu chứng tồn tại >8 tuần.
- Viêm xoang tái phát: là viêm xoang tái phát nhiều đợt trong cùng 1 năm.
Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm xoang
Đau hoặc có cảm giác áp lực vùng mặt và xoang
Đau nhức vùng mặt là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân viêm xoang. Tùy thuộc vào vị trí viêm xoang mà người bệnh có thể cảm thấy đau, nhức, sưng và áp lực xung quanh mắt, dưới mắt, hốc mắt (viêm xoang sàng trước), hai má (viêm xoang hàm), trên trán, giữa hai lông mày và mí mắt (viêm xoang trán), đau nhức vùng gáy và đau sâu vào bên trong (viêm xoang sàng sau và viêm xoang bướm), đau quanh mũi,…
Khi áp lực tại các vị trí viêm xoang kéo dài, kết hợp với tình trạng sưng bên trong xoang, triệu chứng đau đầu, đau xoang cũng xuất hiện. Đau đầu và đau xoang thường xảy ra nghiêm trọng nhất vào buổi sáng do chất dịch nhầy tích tụ suốt đêm. Tình trạng đau đầu có thể nghiêm trọng hơn khi thời tiết thay đổi đột ngột.
Chảy nước mũi
Khi xoang bị tổn thương, tình trạng tăng tiết dịch nhầy sẽ xảy ra. Do đó, một trong những triệu chứng viêm xoang đặc trưng là chảy dịch mũi, bao gồm cả chảy dịch mũi xuống phía sau cổ họng (chảy dịch mũi sau) và chảy nước mũi ra chất nhầy đặc, có thể đục hoặc màu vàng hay hơi xanh, có mùi hôi.
Sự gia tăng dịch tiết này khiến người bệnh xì mũi thường xuyên hơn. Đối với những người bệnh bị viêm xoang sàng sau hay xoang bướm, chất dịch nhầy ứ đọng sẽ chảy xuống họng, gây đờm hoặc đau ngứa cổ họng.
Nghẹt mũi
Nghẹt mũi cũng là một triệu chứng của viêm xoang. Nguyên nhân là vì khi các xoang bị nhiễm trùng, lớp niêm mạc bên trong xoang bị viêm và sưng lên có thể gây ra tình trạng mũi bị nghẹt. Không những thế, nhiễm trùng xoang còn ảnh hưởng đến hô hấp do các xoang và đường mũi bị sưng lên, không khí khó đi qua hơn khiến người bệnh cảm thấy khó thở bằng mũi.
Bệnh nhân viêm xoang có thể bị nghẹt một bên mũi hoặc nghẹt cả hai bên mũi. Tình trạng nghẹt mũi thường trở nên trầm trọng hơn khi thời tiết thay đổi thất thường.
Giảm hoặc mất khứu giác
Nhiễm trùng xoang khiến lớp niêm mạc trong xoang và mũi bị sưng lên, ngăn cản các phân tử mùi đi vào mũi – nơi các phân tử này tiếp xúc với dây thần kinh khứu giác dẫn từ não xuống mũi, dẫn đến tình trạng giảm khả năng ngửi của khứu giác. Thậm chí, vị giác của bệnh nhân cũng có thể bị ảnh hưởng ít nhiều.
Nếu viêm xoang không được chữa trị kịp thời và đúng cách, bệnh có thể tiến triển nặng, gây phù nề nhiều và dẫn đến tình trạng “điếc mũi”. Đây là tình trạng mà người bệnh không thể phân biệt hay ngửi được mùi do dây thần kinh khứu giác bị tổn thương nghiêm trọng.
Đau họng, ho dai dẳng
Đau họng, ho dai dẳng là một trong những triệu chứng viêm xoang. Nguyên nhân là vì tình trạng chảy dịch mũi sau có thể gây kích ứng, viêm vùng họng (đặc biệt là trong thời gian dài), khiến cổ họng bị tổn thương, ngứa, khó chịu.
Cơn ho có xu hướng gia tăng và trầm trọng hơn khi người bệnh nằm xuống vào ban đêm, vì lúc này, chất nhầy chảy xuống cổ họng nhiều hơn.
Ù tai
Tình trạng viêm đi kèm với nhiễm trùng xoang có thể khiến ống Eustachian nối tai giữa với cổ họng bị viêm và tạo ra chất nhầy hoặc chất lỏng tích tụ trong tai. Khi ống Eustachian bị tắc hoặc suy giảm chức năng, tình trạng ù tai sẽ xảy ra.
Sốt
Đây là một triệu chứng điển hình của viêm xoang cấp tính. Khi bị nhiễm trùng xoang, người bệnh có thể bị sốt – một dấu hiệu cho thấy cơ thể đang cố gắng chống lại nhiễm trùng. Nhiễm trùng xoang do virus gây ra thường dẫn đến những cơn sốt nhẹ dưới 38,5 độ C.
Khi thấy các dấu hiệu viêm xoang, người bệnh nên đi khám chuyên khoa Tai mũi họng để được kiểm tra chính xác tình trạng bệnh. Từ đó có các phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng bệnh.
Phương pháp điều trị bệnh viêm xoang
Viêm xoang gây nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống thường ngày của người bệnh. Nếu không được chữa trị sớm, bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính rất khó chữa dứt điểm mà lại dễ tái phát. Vì vậy, cần điều trị ngay khi thấy xuất hiện những biểu hiện của viêm xoang.
Bệnh viêm xoang có thể được áp dụng hai phương pháp điều trị là nội khoa và phẫu thuật. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh cũng như sức khỏe của bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp hiệu quả nhất để chữa trị và tránh gây những tác dụng phụ không mong muốn.
Điều trị nội khoa
Kháng sinh là chìa khóa cho điều trị nội khoa viêm xoang cấp. Penicilline G là kháng sinh chọn lựa tốt ban đầu và là trị liệu xác định cho trực trùng gram đương và gram âm và cầu trùng gram âm.
Amoxicilline được sử dụng để bao vây Haemophilus influenzae tuy nhiên bêta-lactamase dương tính và H.influenza và B.catarrhalis kháng Ampi/Amo đã phát triển. Cefaclor, Trimethoprim sulfate hoặc Erythromycine sulfate, và Augmentin (amoxicilline và potassium clavulanate) thích hợp đối với đại đa số các tác nhân gá. bệnh viêm xoang cấp.
Augmentin chứng tỏ có hiệu quả như Cefaclor trong cả hai nhóm người lớn và trẻ em trong viêm xoang cấp. Růi thay có một tỷ lệ trẻ em cũng như người lớn có triệu chứng dạ dày ruột khi dùng Augmentin. Nếu tác dụng phụ này xảy ra, hãy ngừng Augmentin và dùng Cefaclor. Cần chú ý khai thác tiền sử dị ứng thuốc kháng sinh từ bệnh nhân hoặc cha mẹ bệnh nhi.
Cải thiện lâm sàng thường xảy ra sau 48-72 giờ sau khi sử dụng kháng sinh. Bệnh nhân bị sốt nhẹ sẽ hết sốt, chảy mũi giảm đáng kể, và ho đặc biệt là ở trẻ con giảm rõ rệt.
Liệu pháp kháng sinh nên dùng liên tiếp ít nhất là 7 ngày sau khi các triệu chứng biến mất. Thời gian điều trị trung bình từ 10 ngày tới 2 tuần.
Thuốc co mạch tại chỗ và co mạch toàn thân có lợi và tạo thuận lợi cho sự oxy hóa và dân lưu mủ trong xoang bằng cách giảm phù nề niêm mạc lỗ thông khe.
Thuốc chống dị ứng nên dùng ở bệnh nhân mà dị ứng được xem như là yếu tố thuận lợi cho viêm xoang.
Thuốc giảm đau để kiểm soát đau
Thuốc tan đàm có lợi ở vài bệnh nhân chủ yếu khi chất xuất tiết dầy.
Corticosteroid: Dạng xịt mũi làm giảm hiện tượng viêm, là phương tiện vàng trong xử trí polyp mũi.
Các phương pháp điều trị không dùng thuốc
- Khí dung.
- Làm ẩm môi trường.
- Rửa mũi bằng nước muối sinh lý.
Tất cả các phương pháp điều trị này làm mềm vẩy và làm ẩm niêm mạc. Mặt khác cẩn hướng dẫn bệnh nhân bản chất của các rối loạn và kế hoạch điều trị.
Bệnh nhân nên hiểu rằng điều trị nội khoa chỉ là một phẩn trong quá trình điều trị và đội khi phải điều trị ngoại khoa khi cần thiết, ở phòng khám hoặc ở phòng mổ.
Bệnh nhân cũng phải hiếu rằng vai trò của bác sỹ là cố tìm các yếu tố thuận lợi bằng cách dùng X quang, thử máu hoặc thậm chí phải phẫu thuật để giải quyết yếu tố thuận lợi.
Điều trị ngoại khoa
Điều trị ngoại khoa tạo thuận lợi cho sự dẫn lưu của xoang bị bệnh và lấy đi niêm mạc bị bệnh. Điều này có thể đòi hỏi phải làm khẩn cấp khi có các biến chứng hoặc khi đau dữ dội, hoặc khi bệnh nhân không đáp ứng với điều trị nội khoa thích hợp.
- Chọc rửa xoang.
- Phẫu thuật nội soi mũi xoang.
- Phẫu thuật xoang kinh điển.
Viêm xoang tuy không gây nguy hiểm trực tiếp cho tính mạng nhưng sẽ khiến sức khỏe của người bệnh bị ảnh hưởng và làm thay đổi các chất lượng cuộc sống. Chính vì, khi nhận thấy các triệu chứng viêm xoang bất thường, bạn nên thực hiện các thăm khám chẩn đoán để biết được tình trạng sức khỏe của bản thân. Nếu còn bất kì thắc mắc gì, vui lòng liên hệ tổng đài miễn cước 1800.646866 để được dược sĩ Smart Pharma tư vấn.
Nguồn tham khảo: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17701
